DAVLAT FUNKSIYALARI VA DAVLAT MOLIYASI O‘ZARO NISBATINING HUQUQIY MASALALARI
Kalit so'zlar
https://doi.org/10.47390/SPR1342V4SI6Y2024N10Kalit so'zlar
Davlat vazifasi, davlat funksiyasi, davlat funksiyasi tasnifi, davlatning iqtisodiy funksiyasi, moliya, davlat moliyasi, davlat moliya tizimi, davlat moliyaviy tizimi.Annotasiya
Muallif mazkur maqolada davlat funksiyalari va davlat moliyasiga oid kategoriyalarni tahlil qilgan. Mazkur tadqiqotning maqsadi tadqiqot natijasida davlat funksiyalari va davlat moliyasini faoliyatini takomillashtirishga qaratilgan taklif va xulosalar ishlab chiqishdan iborat. Davlat funksiyasi davlatning vazifalaridan kelib chiquvchi asosiy faoliyat yo‘nalishi hisoblanadi. Mazkur jarayonlarda davlat moliyasi muhim ahamiyat kasb etadi. Davlat funksiyalarini bajarishda davlat moliyasining tizimli va maqsadli yoʻlga qoʻyilishi davlatning iqtisodiyoti va davlatchilik asoslarin rivojlanishiga olib keladi. Davlatning paydo bo‘lishi bilan uning oldiga aniq vazifalar qo‘yilgan bo‘lib, mazkur vazifalar birinchi navbatda, aholini tashqi va ichki xavflardan himoya qilish, ikkinchi navbatda, aholi farovonligini ta’minlash, uchinchi navbatda kuchli ijtimoiy himoya tizimini ta’minlash va boshqa vazifalar turadi. Mazkur muhim vazifalarni bajarish uchun davlat funksiyalarini bajarishi lozim bo‘ladi, xususan iqtisodiy funksiya, ijtimoiy funksiya, moliyaviy nazorat funksiya va boshqalar. Shu sababli, davlatning o‘z vazifalarini to‘g‘ri yo‘lga qo‘yish uchun uning funksiya va moliyasini tartibga solish muhim hisoblanadi. Mazkur masalalarni milliy va xorijiy davlatlar qonunchiligini qiyosiy tahlil qilish, tarixiy-huquqiy, tizimli, mantiqiy, statistik va boshqa usullar orqali oʻrganish orqali davlat funksiyalari va moliyasi tushunchalari va unga doir takliflar ishlab chiqilgan. Mazkur takliflar ilmiy faoliyatda, qonun ijodkorligida, qonunni qoʻllash amaliyotida, milliy qonunchilik normalarini sharhlashda va takomillashtirishda qoʻllaniladi. Davlat funksiyalari davlat vazifalarini amalga oshirishga qaratilgan asosiy faoliyat yo‘nalishi hisoblanadi. Davlat moliyasi davlat vazifa va funksiyalarini ta’minlash uchun pul jamg‘armalarini tashkil etish, taqsimlash hamda foydalanish bilan bog‘liq munosabatlar hisoblanadi.
Manbalar
1. Odilqoriyev X.T. Davlat va huquq nazariyasi. Darslik. –Toshkent. “Adolat”, 2018. -Б.107 (528 b)
2. Xojiyev E. Davlat va jamiyat boshqaruvining huquqiy asoslari. O‘quv qo‘llanma. Toshkent “Yangi kitob”,2017.-Б.19-21 (256)
3. M.Najimov, Sh.Saydullayev. Davlat funksiyalari. O‘quv qo‘llanma. Toshkent-2004. -B.10 (37)
4. Davlat va huquq nazariyasi: Darslik/ X.T.Odilqoriyev, I.T.Tulteyev va boshqa.; prof. X.T.Odilqoriyev tahriri ostida.-Toshkent.: Sharq”, 2009. -Б.104-105 (568 b)
5. Saburov N., Saydullayev Sh. Davlat va huquq nazariyasi / o‘quv qo‘llanma –Toshkent. TDYI, 2011.-B.32-33(170 b)
6. Saidov A., Tojixonov U. Davlat va huquq nazariyasi. O‘zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi. 2001.-B.190-191 (336 b)
7. Saydullayev Sh. Davlat va huquq nazariyasi. Darslik.-Toshkent: TDYU, 2018. -B.47 (220 b)
8. Bolgov V.A., Shuvayeva Y.V. Funksii gosudarstva: klassifikatsiya, roli xarakter v raznie periodi v Rossiyskoy Federatsii. Jurnal. Territoriya nauki.2017. №3,-B.-169-170
9. Stepanenko D. M. Innovatsionnaya funksii gosudarstva. Avtoreferat kand yurid nauk. Minsk, 2022.-S.8-9 (44)
10. Morozova L.A. Teoriya gosudarstvo i prav: Uchebnik.-Moskva: Norma. INFRA-M, 2024.-C.105 (464)
11. Ashirbayeva M. X. O‘zbekiston davlatining mintaqaviy suv resurslaridan oqilona foydalishni tashkil etish funksiyasi va uning huquqiy jihatlari. Avtoreferat yuridik falsafa fanlari bo‘yicha.-Toshkent-2020.-B.13-14 (51)
12. Davlat va huquq nazariyasi: Darslik/ X.T.Odilqoriyev, I.T.Tulteyev va boshqa.; prof. X.T.Odilqoriyev tahriri ostida.-Toshkent.: Sharq”, 2009. -Б.107-112 (568 b)
13. M.Najimov, Sh.Saydullayev. Davlat funksiyalari. O‘quv qo‘llanma. Toshkent-2004, -B.14-15 (37)
14. Saburov N., Saydullayev Sh. Davlat va huquq nazariyasi / o‘quv qo‘llanma –Toshkent. TDYUI, 2011,-B.34-39 (170 b)
15. Saidov A., Tojixonov U. Davlat va huquq nazariyasi. O‘zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi.2001.-B.193 (336 b)
16. Odilqoriyev X.T. Davlat va huquq nazariyasi. Darslik. –Toshkent. “Adolat”, 2018. -Б.108-109 (528 b)
17. Islomov Z.M. Davlat va huquq nazariyasi / mas’ul muharrirlar: H.Rahmonqulov, akademik, yu.f.d., prof.,H.Boboyev, yu.f.d., prof. T.: Adolat, 2007.–B.304 (916 b)
18. Ashirbayeva M. X. O‘zbekiston davlatining mintaqaviy suv resurslaridan oqilona foydalishni tashkil etish funksiyasi va uning huquqiy jihatlari. Avtoreferat yuridik falsafa fanlari bo‘yicha.-Toshkent-2020.-B.13-14 (51)
19. Saburov N., Saydullayev Sh. Davlat va huquq nazariyasi / o‘quv qo‘llanma –Toshkent. TDYUI, 2011,-B.34 (170 b)
20. Davlat va huquq nazariyasi: Darslik/ X.T.Odilqoriyev, I.T.Tulteyev va boshqa.; prof. X.T.Odilqoriyev tahriri ostida.-Toshkent.: Sharq”, 2009. -Б.107-108 (568 b)
21. Islomov Z.M. Davlat va huquq nazariyasi / mas’ul muharrirlar: H.Rahmonqulov, akademik, yu.f.d., prof.,H.Boboyev, yu.f.d., prof. T.: Adolat, 2007.-B.306-307 (916 b)
22. M.Najimov, Sh.Saydullayev. Davlat funksiyalari. O‘quv qo‘llanma. Toshkent-2004.-B.14 (37)
23. Qobilov Sh.R. Iqtisodiyot nazariyasi. Darslik. O‘zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi. –Toshkent, 2013.-B.411 (775)
24. Qobilov Sh.R. Iqtisodiyot nazariyasi. Darslik. O‘zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi. –Toshkent, 2013.-B.409-410. (775)
25. A.Rahimova, E.Xojiyev. O‘zbekiston Respublikasining moliya huquqi.Darslik. TDYUI.Toshkent-2002.-B.9(407)
26. A.Rahimova, E.Xojiyev. O‘zbekiston Respublikasining moliya huquqi.Darslik. TDYUI.Toshkent-2002.-B.9-12 (407)
27. M.Yo‘ldoshev, Y.Tursunov. Moliya huquqi. Darslik. TDYUI.-Toshent,2004.-B.9 (241)
28. Sh.B.Bilolxo‘jayeva, G‘.T.Xakimov. O‘zbekiston Respublikasi moliya huquqi. O‘quv qo‘llanma. TDYUU.-B.6 (504)
29. Adik Li. Finansovoye i bankovskoye pravo. Uchebnik. TGYUU.-Toshkent, 2021.-B.6 (277)
30. Hamidov A. M. Davlatning moliyaviy faoliyati. O‘quv qo‘llanma. TDYUI. Toshkent, 2009.-B.8 (177)
31. Finansovoye pravo Respubliki Uzbekistan. Kollektiv avtorov.Uchebnik. “Niso poligraf” Toshkent, 2022.-S.25 (552)
32. Finansovoye pravo Respubliki Uzbekistan. Kollektiv avtorov.Uchebnik. “Niso poligraf” Toshkent, 2022.-S.34-35 (552)
33. Finansovoye pravo Respubliki Uzbekistan. Kollektiv avtorov.Uchebnik. “Niso poligraf” Toshkent, 2022.-S.24-25 (552)