OʻZBEK MILLIY LINGVOMADANIYATINING QADIMIYLIK VA ZAMONAVIYLIK ASOSLARI
Kalit so'zlar
https://doi.org/10.47390/SPR1342V5I10Y2025N44Kalit so'zlar
lingvomadaniyat, qadimiylik, zamonaviylik, milliy til, oʻzbek madaniyati, qadriyat, globalizatsiya.Annotasiya
Maqolada oʻzbek milliy lingvomadaniyatining shakllanish jarayonida qadimiylik va zamonaviylikning oʻzaro uygʻunligi tahlil qilinadi. Qadimiylik unsurlari xalq ogʻzaki ijodi, mifologik qarashlar, qadimgi yozma manbalar, tarixiy til qatlamlari va madaniy anʼanalarda namoyon boʻlsa, zamonaviylik unsurlari globalizatsiya, texnologik taraqqiyot, taʼlim va kommunikatsiya jarayonlarida koʻzga tashlanadi. Shuningdek, maqolada til va madaniyat oʻrtasidagi uzviy aloqadorlik, milliy oʻziga xoslikni ifodalashdagi lingvomadaniyatning oʻrni hamda zamonaviy davrda milliy qadriyatlarni asrab-avaylash va ulardan samarali foydalanish masalalari keng yoritiladi. Tadqiqot natijalari oʻzbek lingvomadaniyatining rivojlanish bosqichlarini aniqlash, uni ilmiy-nazariy jihatdan oʻrganish va amaliy sohalarga tatbiq etish uchun muhim ahamiyat kasb etadi.
Manbalar
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning o‘zbek tiliga Davlat tili maqomi berilganining o‘ttiz yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosimdagi nutqi. Xalq so‘zi, 2019-yil, 22-oktabr.
2. Iqbol Mirzo. “Devonu lug‘otit-turk” asarining xalqoro miqyosda o‘rganilishi. “Sharq yulduzi” jurnali, 2018-yil, 8-son.
3. Karimov I. O‘rta asrlar Sharq allomalari va mutafakkirlarining tarixiy merosi, uning zamonaviy sivilizatsiya rivojidagi roli va ahamiyati” mavzusidagi xalqaro konferensiyada so‘zlagan nutqi. – Samarqand. 2014.
4. Mahmud Koshg‘ariy. Devonu lug‘ati-t-turk. – Toshkent: Gʻafur Gʻulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi, 2017.
5. Muhammad Ali. Shoirning so‘zi tinmaydi. – Toshkent: “ADIB”, 2014.
6. Mutallibov S. Mahmud Koshg‘ariy. Turkiy so‘zlar devoni. (“Devonu lug‘otit-turk”) I-III. – Toshkent. 1960-1963.
7. O‘zbek adabiyoti tarixi, I tom. – Toshkent: “Fan”, 1977.
8. O‘zbek tilining izohli lug‘ati. “O‘zbek milliy ensiklopediyasi”. – Toshkent: Davlat ilmiy nashri.
9. Roʻziyev E. “Devon”da yashayotgan hikmatlar. – Toshkent: “Tafakkur nashriyoti, 2019.
10. Sodiqov Q. Eski o‘zbek yozma adabiy tili. – Toshkent: “Akademnashr”, 2021.
11. Sodiqov Q. Turkiy yozma yodgorliklar tili: adabiy tilning shakllanishi va qadimgi tilning manbalari. – Toshkent: “Akademnashr”, 2021.
12. Tog‘ay Murod. Tanlangan asarlar. I jild. – Toshkent: “Sharq” nashriyoti, 2008.
13. Tursunov S.N, Pardayev T. Surxondaryo etnografiyasi. O‘quv qo‘llanma. www.аrxeologiyа.uz.
