MAʼNAVIY-AXLOQIY TANLOV TUSHUNCHASI VA UNING FALSAFIY MOHIYATI
Kalit so'zlar
https://doi.org/10.47390/SPR1342V5I11Y2025N31Kalit so'zlar
maʼnaviyat, axloq, tanlov, erkinlik, javobgarlik, falsafa, vijdon, qadriyat, inson kamoloti.Annotasiya
Ushbu maqolada maʼnaviy-axloqiy tanlov tushunchasi va uning inson hayotidagi oʻrni falsafiy nuqtai nazardan tahlil qilinadi. Maʼnaviy-axloqiy tanlov insonning vijdon, eʼtiqod, qadriyatlar va ijtimoiy masʼuliyat asosida ongli ravishda qaror qabul qilish jarayoni sifatida talqin etiladi. Muallif tanlovning falsafiy mohiyatini erkinlik va javobgarlik dialektikasi orqali yoritadi hamda insonning ichki dunyosi, maʼnaviy pokligi va aql bilan harakat qilish zaruriyatiga eʼtibor qaratadi. Sharq mutafakkirlari — Forobiy, Ibn Sino va Alisher Navoiylarning qarashlari asosida insonning haqiqiy kamoloti vijdon va adolat mezonida amalga oshishi asoslab beriladi. Maqolada maʼnaviy tanlovning jamiyat taraqqiyotidagi oʻrni, shaxsning axloqiy oʻsishi hamda inson erkinligining amaliy ifodasi sifatidagi roli ochib berilgan.
Manbalar
1. Forobiy A. Fozil shahar aholisining fikrlari haqida. – Toshkent: Gʻ. Gʻulom nomidagi nashriyot, 1993. – B. 45–62.
2. Ibn Sino. Axloq ilmi haqida risolalar. – Toshkent: Fan, 1998. – B. 73–88.
3. Navoiy A. Mahbub ul-qulub. – Toshkent: Fan, 1991. – B. 120–138.
4. Karimov I. A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. – Toshkent: Ma’naviyat, 2008. – B. 15–27, 92–101.
5. Gʻofurov B. Axloq falsafasi asoslari. – Toshkent: Oʻzbekiston, 2019. – B. 56–70.
6. Rahmonov M. Inson va ma’naviyat. – Toshkent: TDPU nashriyoti, 2022. – B. 34–49.
7. Naqshband B. Tariqat va ma’naviyat haqidagi hikmatlar toʻplami. – Buxoro: Navoiy universiteti nashriyoti, 2017. – B. 20–29.
8. Toʻxtayev N. Falsafa asoslari: oʻquv qoʻllanma. – Toshkent: Oʻzbekiston, 2020. – B. 102–118.
9. Xolmurodov D. Axloq va ma’naviyat: nazariya va amaliyot. – Toshkent: Sharq, 2021. – B. 64–79.
10. Gʻarb mutafakkirlari antologiyasi: Etika va falsafa masalalari boʻyicha tanlangan asarlar. – Toshkent: Fan, 2018. – B. 51–66.
