MULKIY HUQUQLARNI JAMOAVIY ASOSDA BOSHQARUVCHI TASHKILOTLAR VA MUALLIFLAR O‘RTASIDAGI FUQAROLIK-HUQUQIY MUNOSABARTLAR

Mualliflar

  • Iroda Yakubova

Kalit so'zlar

https://doi.org/10.47390/SPR1342V4SI6Y2024N02

Kalit so'zlar

mualliflik huquqi, mualliflik shartnomalari boʼyicha haq toʼlash, mualliflik huquqini amalga oshirish, mualliflik huquqi va turdosh huquqlarni jamoaviy boshqarish, asarni omma oldida ijro etish, kengaytirilgan jamoaviy boshqarish.

Annotasiya

Soʼnggi yillarda dunyo miqyosida intellektual mulk, xususan, mualliflik huquqi muhofazasini taʼminlash va uning himoyasini kuchaytirish boʼyicha bir qator islohotlar amalga oshirilmoqda. Bu islohotlar mualliflarning huquq va qonuniy manfaatlarini taʼminlash, mualliflik asarlaridan ruxsatisiz foydalanishga chek qoʼyish, mualliflik haqini adolatli toʼlanishi va mualliflik huquqiga oid huquqbuzarliklar uchun javobgarlik choralarini kuchaytirish kabi masalalar bilan bogʼliq. Qolaversa, mualliflik asarlaridan ruxsatisiz foydalanish va mualliflarga mualliflik haqini adolatli toʼlanmatyotganlik holatlarining koʼpligi muallifning mulkiy huquqlarini jamoaviy asosda boshqarish institutini rivojlantirish zaruratining kuchayib borayotganligidan ham dalolat beradi. Mamakatimizda oʼz yechimini kutayogan bir qancha masalalar mavjud boʼlib, mualliflik-huquqiy munosabatlarni tartibga solish, xususan, uning muhofazasida mualliflik huquqlarini jamoaviy boshqarish va mualliflik shartnomasi bilan bogʼliq jarayonlarni tadqiq etish dolzarb vazifa hisoblanadi. Shuninhdek, maqolada ushbu institutni takomillashtirish bilan bogʼliq ayrim dolzarb muammolarga, mualliflik huquqini himoya qilishning xalqaro standartlariga va milliy qonunchilikning qiyosiy-huquqiy tahliliga, shuningdek, Oʼzbekiston va boshqa mamlakatlar olimlarining fikrlariga eʼtibor qaratilgan. Mualliflik huquqini rivojlantirish uchun ilmiy va amaliy ahamiyatga ega boʼlgan taklif va tavsiyalar ilgari surildi.

Manbalar

1. “Муаллифлик ҳуқуқи ва турдош ҳуқуқлар тўғрисида”ги қонун/ https://www.lex.uz/acts/1022944

2. Муаллифлик ҳуқуқи ва турдош ҳуқуқларни жамоавий бошқариш. WIPO. Женева, 1990 йил, 97-бет.

3. Звегинцева Е., Крюков М., Шульгин А. Общество и правообладатели: проблемы в правоотношениях //Интеллектуальная собственность. Авторское право. 2000. N1.0. 46¬50.

4. Муаллифлик ҳуқуқи ва турдош ҳуқуқларни жамоавий бошқариш. WIPO. Женева, 1990. Б.83.

5. Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодекси. Қонунчилик маълумотлари миллий базаси, 21.04.2021 й., 03/21/683/0375-сон, 12.10.2021 й., 03/21/721/0952-сон; 30.03.2022 й., 03/22/760/0249-сон

6. Невзгодина Е.Л. Представительство по советскому гражданскому праву. Томск, 1980. С. 31.

7. Рясенцев В.А. Понятие и юридическая природа полномочия представителя в гражданском праве. / Всесоюзный юридический заочный институт. – М., 1948. Б. 7.

8. Красавчиков O.A. Гражданские организационно-правовые отношения. Советское государство и право. 1996. № 10. С. 56-57.

9. Невзгодина Е.Л. Представительство по советскому гражданскому праву. Томск, 1980. С. 18.

10. Yakubov O. Significance And Principles Of The Trips Agreement In The Legal System Of World Trade Organization Agreements //The Peerian Journal. – 2022. – Т. 9. – С. 65-69.

11. Yakubov O. TRADE ORGANIZATION AGREEMENTS: THE MAIN PRINCIPLES OF TRIPS AGREEMENT //Conferencea. – 2022. – С. 119-123.

12. Ўзбекистон Республикасининг «Муаллифлик ҳуқуқи ва турдош ҳуқуқлар тўғрисида»ги қонуни// Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами. 2013 й., 1-сон, 1-модда, 41-сон, 543-модда.

13. Yakubova I.B. O’zbekistonda mualliflik huquqi bo’yicha mulkiy huquqlarni jamoaviy boshqaruv tashkilotlarining vujudga kelishi va rivojlanishi. [Emergence and development of organizations of collective management of copyright property rights in Uzbekistan]. Yurisprudensiya – Jurisprudence, 2021. No. 6. pp. 66-74.

14. Агарков М.М. Ценность частного права // «Правоведение». 1992. N 1. С. 37-41.

15. Cisac. Decisions, discussion and wishes made during congresses and assemblies, 1926—1952 гг. (CISAC 1926—1952: 328).

16. Якубова И. Б. Право на жизнь-неотъемлемая часть личного неимущественного права //Вопросы современной юриспруденции. –2016. –No. 12 (62).

17. И.Якубова. Пониманиеколлективного управления авторских прав в историческом контексте. Юрист Ахборотномаси 1 (6), 76-80. 12. V.Vaynke. Avtorskoe pravo. Reglamentasiya, osnovi, budushee [Copyright. Regulations, fundamentals, future.]. Denmark, M., 1979, p. 97.

18. O. Oqyulov. Intellektual mulkning huquqiy maqomi. [Legal status of intellectual property]. Tashkent, 2000, pp. 36-45.

19. Закон № 9.610 от 19.02.1998 г. «Об авторском праве и смежных правах» с изменениями, внесенными Законом № 12.853 от 14.08.2013 г. https://wipolex.wipo.int/ru/legislation/details/17474

20. Закон Китайской Народной Республики «Об авторском праве» (обнародован Указом Президента Китайской Народной Республики № 31 от 07.09.1990 г. ) https://wipolex.wipo.int/ru/legislation/details/839

21. Мексика: Федеральный закон об авторском праве (в редакции от 14 июля 2014 г.) https://www.wipo.int/news/ru/wipolex/2014/article_0017.html

22. Липцик Д. Авторское право и смежные права. М., 2002. С. 360.

##submission.downloads##

Yuborilgan

2024-08-30

Nashr qilingan

2024-08-30

Qanday ko'rsatish

Yakubova, I. (2024). MULKIY HUQUQLARNI JAMOAVIY ASOSDA BOSHQARUVCHI TASHKILOTLAR VA MUALLIFLAR O‘RTASIDAGI FUQAROLIK-HUQUQIY MUNOSABARTLAR. Ижтимоий-гуманитар фанларнинг долзарб муаммолари Актуальные проблемы социально-гуманитарных наук Actual Problems of Humanities and Social Sciences., 4(S/6). https://doi.org/10.47390/SPR1342V4SI6Y2024N02