“TOM SOYER” ASARINING RUSCHA TARJIMALARIDA AMERIKA DIALEKTIZMLARI VA XALQ OG‘ZAKI NUTQINING IFODA ETILISH XUSUSIYATLARI
Kalit so'zlar
https://doi.org/10.47390/SPR1342V5SI4Y2025N25Kalit so'zlar
tarjima, dialektizmlar, soʻzlashuv nutqi, Mark Tven, Tom Soyer, stilistika, nutq xususiyatlari, tarjima strategiyalari.Annotasiya
Maqolada Mark Tvenning “Tom Soyerning sarguzashtlari” romanining rus tilidagi tarjimalarida Amerika dialektizmlari va ogʼzaki nutq shakllarining ifodalanish xususiyatlari koʼrib chiqiladi. Muallif personajlar nutqida uchraydigan mintaqaviy ifodalar asl matnning ijtimoiy va uslubiy rang-barangligini yaratish vositasi sifatida qanday qoʼllanilishini tahlil qiladi. Bunday elementlarni tarjima qilishdagi asosiy qiyinchiliklar hamda tarjimonlar tomonidan qoʼllanilgan strategiyalar — stilistik soddalashtirish, neytrallashtirish yoki rus tilidagi stilistik jihatdan kuchsizlangan leksika ekvivalentlarini qoʼllash — yoritiladi. Qahramonlarning soʻzlashuv nutqini moslashtirishga doir turli tarjimalardan olingan misollar keltiriladi. Asliyatdagi uslubiy xilma-xillikni tildan tilga oʻtkazishda saqlab qolish muhimligi haqida xulosa qilinadi.
Manbalar
1. Твен, М. Приключения Тома Сойера / Пер. с англ. Норы Галь. - М.: Детская литература, 1981.
2. Twain, M. The Adventures of Tom Sawyer. - New York: Harper & Brothers, 1876.
3. Комиссаров, В. Н. Теория перевода (лингвистические аспекты). - М.: Высшая школа, 1990.
4. Швейцер, А. Д. Современное переводоведение: учебное пособие. - М.: Речь, 2002.
5. Найда, Ю. Искусство перевода / Пер. с англ. - М.: Международные отношения, 2001.
6. Ньюмарк, П. О переводе: профессиональные размышления / Пер. с англ. - М.: Восточная книга, 2008.
7. Бахтин, М. М. Проблемы поэтики Достоевского. - М.: Советская Россия, 1972.
8. Латышев, Л. К. Практика перевода: учебник для вузов. - М.: Международные отношения, 2003.
9. Баранов, А. И., Стернин, И. А. Лингвокультурология и перевод. - Воронеж: ВГУ, 2005.
10. Влахов, С., Флорин, С. Непереводимое в переводе. - М.: Международные отношения, 1980.
11. Гарбовский, Н. К. Теория перевода. - М.: Изд-во МГУ, 2004.
12. Кунин, А. В. Курс фразеологии современного английского языка. - М.: Высшая школа, 1996.
13. Галь, Н. Слово живое и мёртвое. - М.: Книга, 1974.