MEMLAR TILIDAGI NEOLOGIZM: QOIDABUZARLIKMI YOKI INNOVATSIYAMI? OʻZBEK RAQAMLI DISKURSI MISOLIDA
Kalit so'zlar
https://doi.org/10.47390/SPR1342V5I10Y2025N54Annotasiya
Raqamli muhitda tarqaluvchi memlar oʻzbek tiliga yangi birliklarni tez kiritadi: qisqartmalar, gibrid yozuvlar, blendlash, grafika va emodzi orqali maʼno kuchayishi. Ushbu maqolada mem-diskursdagi neologizmlar korpus usulida aniqlanadi va tasniflanadi, ularning meʼyor buzilishi sifatidagi koʻrinishlari til tizimidagi innovatsion oʻzgarish bilan qanday kesishishi tahlil qilinadi. Maʼlumot 2024–2025-yillarda Telegram va Instagramdagi ommabop postlardan tashkil topgan namunaviy korpusga (n≈1 000) tayanadi. Tahlil birliklari: yasama/qarzma/blend, yozuv varianti (lotin/kiril), emodzi ishtiroki, mem-format, pragmatik funksiya. Natijada mem-neologizmlarning koʻpayish modellari, barqarorlashish yoʻllari va meʼyor bilan munosabati koʻrsatiladi; xulosada taʼlim, OAV va lugʻat tuzish uchun tavsiyalar beriladi.
Manbalar
1. Aitchison, J. (2013). Language Change: Progress or Decay? Cambridge University Press.
2. Bauer, L. (1983). English Word-Formation. Cambridge University Press.
3. Crystal, D. (2011). Internet Linguistics: A Student Guide. Routledge.
4. Jiang, M., Ahrens, K., Shen, X., Lee, S. Y. M., & Huang, C.-R. (2025). Do new words propagate like memes? Journal of Chinese Linguistics, 53(1), 98–127.
5. Milroy, J., & Milroy, L. (1999). Authority in Language. Routledge.
6. O‘zbek tilining imlo qoidalari. (so‘nggi rasmiy nashr).
7. O‘zbek tilining izohli lug‘ati. O‘zbekiston Milliy Ensiklopediyasi nashri.
8. Plag, I. (2003). Word-Formation in English. Cambridge University Press.
9. Polvannazirova, S. Kh. (2025). Ingliz tilidan o‘zbek tiliga o‘tgan neologizmlar korpus tahlili. O‘zbekistonda xorijiy tillar, 11(2), 19–34.
10. Shifman, L. (2014). Memes in Digital Culture. MIT Press.
11. Yus, F. (2025). Emoji Pragmatics. Palgrave Macmillan.
12. Zhou, N., Jurgens, D., & Bamman, D. (2024). Social Meme-ing: Measuring Linguistic Variation in Memes. Proceedings of NAACL 2024, 3005–3024.
