GAZETA SARLAVHALARINING PRAGMATIK VA LINGVOMADANIY TASNIFI
Kalit so'zlar
https://doi.org/10.47390/SPR1342V5I12Y2025N51Kalit so'zlar
gazeta diskursi, pragmatika, lingvomadaniy tahlil, ommaviy axborot vositalari, sarlavhalar tasnifi, media lingvistika.Annotasiya
Ushbu maqolada gazeta sarlavhalarining pragmatik va lingvomadaniy jihatlari ko‘rib chiqilib, ularning kommunikativ strategiyalari va madaniy asoslanganlik darajasi yoritiladi. Pragmatika, nutq tahlili va lingvomadaniyat nazariyalariga tayangan holda, tadqiqot sarlavhalarning bir vaqtning o‘zida axborot beruvchi, ishontiruvchi va milliy o‘zlikni aks ettiruvchi ixcham, multimodal matnlar sifatida qanday ishlashini tahlil qiladi. Ingliz va o‘zbek matbuoti materiallari asosida sarlavhalar ularning pragmatik funksiyalariga — informativ, persuaziv, baholovchi va emotsional — hamda idiomatik birliklar, madaniy ramzlar va intertekstual ishoralar kabi lingvomadaniy belgilariga ko‘ra tasniflanadi. Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki, sarlavhalar nafaqat jurnalistik vosita, balki til ixchamligi kollektiv xotira va ijtimoiy-madaniy qadriyatlar bilan o‘zaro ta’sirlashadigan madaniy talqin maydonidir. Mazkur tadqiqot media lingvistika yo‘nalishiga gazeta sarlavhalarining madaniyatlararo tasnifi uchun konseptual asos taklif qilish orqali hissa qo‘shadi.
Manbalar
1. Barthes R. Image-Music-Text. London: Fontana. 1977.
2. Levinson S. Pragmatics. Cambridge: CUP. 1983.
3. Fairclough N. Critical Discourse Analysis. London: Longman. 1995.
4. Wierzbicka A. Understanding Cultures through Their Key Words. Oxford: OUP. 1997.
5. Mey J.Pragmatics: An Introduction. Oxford: Blackwell. 2001.
6. Karasik V. Language Circle: Personality, Concepts, Discourse. Moscow: Gnosis. 2004.
7. Hutcheon L. A Poetics of Postmodernism: History, Theory, Fiction. London: Routledge. 1988.
