XALQARO HUQUQ DOKTRINASIDA SHARTNOMA MAJBURIYLIGIGA ROZILIKNI IFODALASH INSTITUTINING SHARTNOMANING HAQIQIY EMASLIGI, AMAL QILISHINI BEKOR QILISH, TUGATISH VA TO’XTATIB TURISHDA AHAMIYATI

Авторы

  • Jamshid Safarov

DOI:

https://doi.org/10.47390/SPR1342V4I5Y2024N49

Ключевые слова:

shartnomalar, xalqaro huquq, xalqaro shartnomalar huquqi, ratifikatsiya, qabul qilish, tasdiqlash, vorislik, qo’shilish, rasmiy tasdiqlash akti, to’liq vakolatlar.

Аннотация

Davlatchilik evolyutsiyasining hozirgi bosqichida xalqaro shartnomalar davlatlararo munosabatlarning huquqiy asosini tashkil etib, umuminsoniy tinchlik va xavfsizlikni saqlash, xalqaro hamkorlikni BMT Nizomining maqsad va tamoyillariga muvofiq rivojlantirish vositasi hisoblanadi. Shunday ekan, xalqaro huquqda shartnomalar juda muhim o’rin tutadi va shartnoma tushunchasi bilan bir qatorda shartnoma majburiyligiga rozilikni ifodalashning umumiy tushunchalari va tamoyillari xalqaro huquq doktrinasida belgilanishi kerak. Masalan, davlatlar va/yoki xalqaro tashkilotlar o’rtasida xalqaro shartnomalarning tuzilishi turli shakllarda, jumladan, “ratifikatsiya”, “rasmiy tasdiqlash akti”, “qabul qilish”, “tasdiqlash”, “vorislik” va “qo’shilish” shakllarda amalga oshirilishi mumkin. Biroq, shartnoma majburiyligiga rozilikni ifodalovchi me’yorlarni birlashtiruvchi yagona xalqaro hujjat mavjud emas. Xususan, 1969-yildagi Shartnomalar huquqi to’g’risidagi Vena konventsiyasida “rasmiy tasdiqlash akti” bilan bir qatorda “vorislik” tushunchasiga aniqlik kiritilmagan. Bundan tashqari, 1896 yilgi Konventsiya hali kuchga kirmagan. Shunday qilib, ushbu maqola xalqaro huquq doktrinasida shartnoma majburiyligiga bo’lgan rozilikni ifodalash tushunchalari va normalarini birlashtirish va unifikatsiya qilishning mumkin bo’lgan yechimlarini baholaydi.

Библиографические ссылки

Robert Kolb The law of treaties. An introduction. Principles of International law. Edward Elgar Publishing Limited. – United Kingdom, 2023, 366 p.

Malgosia Fitzmaurice International law, ed. M.D.Evans, Oxford, 2004, 425 p.

Qarang: https://treaties.un.org/pages/ViewDetailsIII.aspx? src=TREATY&mtdsg _no=XXIII-1&chapter=23&Temp=mtdsg3&clang=_en.

Qarang: https://lex.uz/docs/2646414.

Mehak Jain Concept of Treaties in International Law// Hidayatullah National Law University// IPleaders, powered by LawSikho, June 23, 2020. Qarang: https://blog.ipleaders.in/concept-treaties-international-law/.

Qarang: https://legal.un.org/avl/pdf/ha/sicj/icj_statute_e.pdf

Qarang: https://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY &mtdsg_no=XXIII3&chapter=23&clang=_en#1

J.Dunoff, M.Hakimi, S.R.Ratner, D.Wippman International law: Norms, actors, Process, a problem-oriented approach. Fifth edition. Aspen Publishing, Maryland, 2020. – P. 864.

L.Oppenheim International Law. A Treatise. Volume 1 (of 2). 2012, The Project Gutenberg eBook. – P. 647.

Dag Hammarskjöld Library. Qarang: https://ask.un.org/faq/14594?fbclid=Iw AR25gvLla6qAs9PLdMN3ZGyybJStBRzGqvZtQ54UJWUJMerUjBaLxGMBaQM

J.P. Dobbert Evolution of the treaty-making capacity of international organizations. Qarang: https://www.fao.org/3/s5280T/s5280t0a.htm

Qarang:https://treaties.un.org/

Treaty Terminology Glossary. Qarang: https://www.wipo.int/wipolex/en/info/glossary.html

Frank Berman, David Bentley Book VII Treaties and Treaty-Making, 34 Treaties and other International Instruments – IV Ratification, Accession, Acceptance and Approval, Treaty Succession. Oxford, 2016, 700 p.

Audrey L. Comstock Committed to Rights: UN Human Rights Treaties and Legal Paths for Commitment and Compliance. Published online by Cambridge University Press: 14 January 2021. Qarang: https://www.cambridge.org/core/books/ abs/committed-to-rights/succession/F9A67473D66A3875C8F7209A676683DC

Qarang: https://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_ no=XXIII-2&chapter=23

Jan Sandorski, Nieważność umów międzynarodowych, Poznań, 1978, 234 p.

United Nations Economic and Social Commission for Western Asia, UNTERM Portal, Conference Services. Qarang: https://archive.unescwa.org/full-powers#:~:text=Full%20Powers%20is%20a%20term,a%20treaty%20binding%20their%20government

Anthony Aust Modern Treaty Law and Practice, 2nd edition, University of London, Cambridge University Press, 2012, 468 p.

Загрузки

Опубликован

2024-05-21

Как цитировать

Safarov, J. (2024). XALQARO HUQUQ DOKTRINASIDA SHARTNOMA MAJBURIYLIGIGA ROZILIKNI IFODALASH INSTITUTINING SHARTNOMANING HAQIQIY EMASLIGI, AMAL QILISHINI BEKOR QILISH, TUGATISH VA TO’XTATIB TURISHDA AHAMIYATI. Ижтимоий-гуманитар фанларнинг долзарб муаммолари / Актуальные проблемы социально-гуманитарных наук / Actual Problems of Humanities and Social Sciences., 4(5). https://doi.org/10.47390/SPR1342V4I5Y2024N49