TEZ AYTISHLARNING SINTAKTIK TUZILISH JIHATDAN TAHLILI
Kalit so'zlar
https://doi.org/10.47390/SPR1342V5I2Y2025N57Kalit so'zlar
tez aytishlar, sintaksis, murakkab gap, ritm, oʻzbek tili.Annotasiya
Ushbu maqolada oʻzbek xalq ogʻzaki ijodining oʻziga xos janri boʻlgan tez aytishlarning sintaktik va grammatik xususiyatlari tahlil qilinadi. Tez aytishlar xalq nutqining boyligi va murakkabligining yorqin namunasi boʻlib, ularning asosiy vazifasi talaffuzdagi murakkabliklarni bartaraf etish va nutq tezligini oshirishdan iboratdir. Tadqiqotda tez aytishlarning gap qurilishi, sintaktik birliklarning oʻzaro aloqasi va ularning madaniy ahamiyati yoritilgan.
Manbalar
1. Chomsky N., & Halle, M. The sound pattern of English. MIT Press. 1968.
2. Sims W. The phonology of English tongue twisters: A linguistic analysis. Journal of Linguistic Studies, 15(3). 2001. – P. 45-60.
3. Kohler K. Speech pathology and tongue twisters. Cambridge University Press. 2005.
4. Ladefoged P. A course in phonetics. Harcourt Brace. 2006.
5. Clements G. N. The role of tongue twisters in phonological theory. Linguistic Inquiry, 21(4). 1990. – P.651-673.
6. Miller S., & Bauman C. Linguistic properties of English tongue twisters: Testing phonotactic constraints. Language and Linguistics Compass, 1(6), 2007. – P. 12-22.
7. Browman C. P., & Goldstein, L. Articulatory phonology: An overview. Phonology, 9(2). 1992. – P.149-156.
8. Ohala J. J. The role of sound change in tongue twisters. Studies in the Linguistic Sciences, 27(2). 1997. – P.115-131.
9. Rahmatov A. O‘zbek tilining grammatikasi. – Toshkent: Fan nashriyoti, 2019.
10. Jo‘rayev M. O‘zbek xalq og‘zaki ijodi. – Samarqand: Ma’naviyat, 2020.
11. Xudoyberdiyeva Z. O‘zbek tilidagi tez aytishlar tahlili. Tilshunoslik va adabiyotshunoslik jurnali, 34(2). 2021. – B.45-50.
12. Bekmurodov Sh. Til o‘rganishda fonetik murakkabliklar. – Toshkent: Ilm ziyo nashriyoti, 2018.
13. Nazarov D. O‘zbek tilida nutq tezligini oshirish usullari. Til va nutq madaniyati jurnali, 29(1). 2015. – B.33-38.