NOGIRONLIGI BOʻLGAN YOSHLARNING JAMIYAT HAYOTIDAGI TOʻLAQONLI ISHTIROKI: MUAMMOLAR VA YECHIMLAR
Kalit so'zlar
https://doi.org/10.47390/SPR1342V5SI10Y2025N31Kalit so'zlar
Nogironlik, Nogironlar huquqlari toʻgʻrisidagi Konvensiya, “Oʻzbekiston — 2030” strategiyasi, ijtimoiy himoya, ijtimoiy-siyosiy omillar, jamiyatga integratsiyalashuv, ijtimoiy munosabatlar, ijtimoiylashuv, nogironlar huquqlari, ijtimoiy davlat, inklyuziv jamiyat, ijtimoiy xizmat, ijtimoiy siyosat, milliy konsepsiya.Annotasiya
Mazkur maqola nogironligi boʼlgan yoshlarning jamiyat hayotidagi toʼlaqonli ishtiroki bilan bogʼliq muammolar va ularning yechimlariga bagʼishlangan. Maqolada nogironligi boʻlgan yoshlarning taʼlim olish, ish bilan taʼminlanish, ijtimoiy faoliyatda qatnashish va madaniy hayotda ishtirok etish kabi sohalardagi asosiy toʻsiqlari koʻrib chiqiladi. Shuningdek, ushbu muammolarni hal etishga qaratilgan inklyuziv taʼlim, qulay ish oʻrinlari yaratish, ijtimoiy dasturlarni takomillashtirish va jamoatchilik ongini oshirish kabi yechimlar taklif etiladi. Maqolada nogironligi boʻlgan yoshlarning jamiyatga integratsiyalashuvini taʼminlash uchun davlat, nodavlat tashkilotlar va jamiyatning oʻrni va masʼuliyati haqida fikr yuritilgan.
Manbalar
1. Birlashgan Millatlar Tashkilotining Inson huquqlari to‘g‘risidagi umumjahon deklaratsiyasi, 1948 yil10 dekabr.
2. BMTning Inson huquqlari bo‘yicha Oliy komissari boshqarmasi; Fuqarolik va siyosiy huquqlar to‘g‘risidagi xalqaro pakt, 1966 yil 16 dekabr.
3. Iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy huquqlar toʻgʻrisida Xalqaro Pakt, (1966-yil 16-dekabr, Nyu-York).-https://lex.uz/docs/2686000
4. Inson huquqlari bo‘yicha xalqaro shartnomalar: to‘plam/O‘zbekcha nashrining mas’ul muharriri L.X.Saidov. -T.: "Adolat", 2004. -520 b.
5. BMT “Nogironlar huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiya” hamda “Nogironlarning huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaga Fakultativ protokol” 2006 yil 13 dekabrdagi 61/106-rezolyutsiyasi.-Nogironlar huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiya kitobida//https://www.undp.org/sites
6. Yevropa Ittifoqining Asosiy huquqlar bo‘yicha agentligi, “Nogironligi bo‘lgan shaxslarning siyosiy jarayonlarda ishtirok etish huquqi: Inson huquqlari ko‘rsatkichlari”, (Vena, 2014 yil).
7. Yevropa Kengashi Parlament assambleyasining 2039 (2015)1-son Nogironligi bo‘lgan shaxslarning teng huquqliligi va ularni teng ravishda qamrab olish to‘g‘risidagi rezolyutsiyasi, 2014 yil 12 dekabr.
8. YEKPAning Tenglik va kamsitilmaslik masalalari bo‘yicha qo‘mitasining “Nogironligi bo‘lgan shaxslarning siyosiy huquqlari: demokratiya masalasi” hisoboti, Strasburg, 2015 yil
9. YEXHTning Demokratik institutlar va inson huquqlari bo‘yicha byurosi (DIIHB), “Nogironligi bo‘lgan shasxlar va ularning ijtimoiy-siyosiy hayotda ishtirok etish huquqini ta’minlash” (Varshava, 2017 yil sentyabr)
10. Nogironlarni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 1 avgustdagi 5006-son Farmoyishi//O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2017 y., 31-son, 774-modda.
11. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2021-yil 18-yanvardagi “Oʻzbekistonda yoshlarga oid davlat siyosatini 2025-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasi toʻgʻrisida” 23-son Qarori//www. lex.uz
12. Usmonov M.A. O‘zbekistonda keksalar va nogironlarni ijtimoiy himoyalashning tashkiliy-huquqiy muammolari. Yu.f.n...dis. –Toshkent,1995.
13. Ganiyeva M.X. Sotsiokulturnaya adaptatsiya detey s ogranichennimi vozmojnostyami kak napravleniye sotsialnoy zashiti. Jurnal. Obshestvennoye mneniye. Prava cheloveka. Toshkent-2018. №4. S. 35-45
14. Xoliqulova X.Y. O‘zbekistonda imkoniyati cheklangan shaxslarni himoya qilish siyosati. diss. Toshkent 2018.
15. Alimova Sh.X. Yangi O‘zbekistonda nogironligi bo‘lgan yoshlar ijtimoiylashuvi jarayonlarining ilmiy-falsafiy tahlili. Fal.f.f.d.(PhD)...Diss.- Toshkent, 2025. – 146 b.
16. https://ihma.uz
