JANUBIY OROLBOʻYI AHOLISI HARBIY SANʼATINING TARIXIY ILDIZLARI XUSUSIDA
Kalit so'zlar
https://doi.org/10.47390/SPR1342V5SI4Y2025N04Kalit so'zlar
Baratov P, Mamatqulov M, Rafiqov A, Tolstov S.P, Vinogradov, Vaynberg B.I, Itina M.A, Bijanov Ye.B, Avesto, Xvarizam, Qizilqum, Qoraqum, Janubiy Oqchadaryo, Tuyamuyin, Uzboy, Sariqamish, Jonbos 4,5, Aydabol, Oqtaylik, Isatay, KaskajalAnnotasiya
XX asr 30-yillar oʻrtalarida S.P.Tolstov rahbarligida Xorazm ekspeditsiyasining yarim asr mobaynida Quyi Amudaryo, Uzboy, Sariqamishbuyi, hududlarida keng qamrovli ravishda olib borgan arxeologik qidiruv ishlari natijasida ajdodlarimizning tosh asridan boshlab, XV asrgacha boʻlgan tarixiy davrda hayot va ijod uygʻunligi samarasini aks ettirgan turar-joylarni roʻyxatga oldi, ularni arxeologik xaritaga joylashtirdi, baʼzilarida qisman boʻlsa ham qazishma ishlarni olib borganlar, ularning natijalarini tadqiqotlarni ilmiy jamoatchilik eʼtiboriga havola qilganlar. Geologik taraqqiyotning neogen bosqichida Oʻrta Osiyo janubi-sharqida koʻkka yuksalgan togʻlardan oqib tushgan jilgʻalar suvlarini qamrab olgan Amudaryo asosiy suv oqimini Qoraqum orqali shimoliy tomon yoʻnaltirishi jarayonida tekislikni oʻng va soʻl sohili hududlarga ajratgan. Shu tariqa, bundan 8-7 ming yil avvalo afsonalarga boy boʻlgan Xorazmning geografik manzarasi hozirgi kunda davom etmoqda. Mazkur maqolada ikki hududda turar-joylarida istiqomat qilib, tosh, suyaklardan mehnat qurollari, ularni tarixiy davrda texnologik sohada innovatsiyalar qilishi tarixini yoritish nazarga olingan.
Maqolada Quyi Amudaryo hududida aholi harbiy bilimining tarixiy ildizlari tahlili amalga oshirildi
Manbalar
1.Баратов П, Маматқулов М. Рафиков А. Ўрта осиё табиий географияси-Тошкент, 2002.
2.Толстов С.П. Древности Верхнего Хорезма (Основные итоги работ Хорезмской экспедиции ИИМК в 1939 г-М.:Наука, ВДИ № 1.
3.Толстов С.П. Хорезмская археологическая экспедицияи 1940 г //КСИИМК,:Наука, 1946 № 1.
4.Толстов С.П. Древний Хорезм-М.:МГУ 1948.
5.Виноградов А.В. Новые неолитические находки Хорезмской экспедиции 1957 г. МХЭ-М.:Наука, 1960. Вып 4.
6.Виноградов А.В. Новые материалы для изучения Кельтеминарской культуры //МХЭ,:Наука, 1963, Вып-6.
7.Виноградов А.В. Неолитические памятники Хорезма-М.:Наука 1968. Вып 8.
8.Вайнберг Б.И. Памятники Куюсайской культуры //Кочевники на границах Хорезма-М.:Наука, 1979-С.27.
9.Итина М.А. Памятники эпохи неолита и бронзы //Древности Южного Хорезма //ТрХАЭЭ-М.:Наука, 1991. Т. XVI.
10.Бижанов Е.Б. Неолитические памятники юго-восточного Устюрта //Древняя и средневековая культура юго-восточная Устюрта-Ташкент, Фан, 1978.
