KORPORATIV IMKONIYATLAR DOKTRINASI: XORIJIY TAJRIBA VA MILLIY QONUNCHILIK
Kalit so'zlar
https://doi.org/10.47390/SPR1342V5I8Y2025N41Kalit so'zlar
korporativ imkoniyat, fidutsiar majburiyat, sodiqlik burchi, direktor javobgarligi, ayb, zarar, sababiy bogʻliqlik, manfaatlar toʻqnashuvi, anglo-sakson huquqiAnnotasiya
Maqolada korporativ imkoniyatlar doktrinasi va direktorlarning ushbu imkoniyatlardan foydalanishidagi fidutsiar majburiyatlari muhokama qilinadi. Fidutsiar majburiyatlar doirasida, ayniqsa, kompaniya manfaatlarini ustuvor qoʻyish, manfaatlar toʻqnashuviga yoʻl qoʻymaslik, korporativ imkoniyatlardan shaxsiy foyda olishdan tiyilish kabi masalalar yoritilgan. Anglo-sakson huquq tizimlarida keng qoʻllaniladigan “corporate opportunities doctrine”ning AQSh, Angliya, Germaniya va boshqa davlatlar sud amaliyotidagi shakllanishi misollar asosida tahlil qilinadi. Oʻzbekiston qonunchiligi hali bu borada toʻliq rivojlanmagan boʻlsa-da, yangi qonun loyihalarida ushbu institutni joriy etishga intilish mavjud. Maqolada direktorning korporativ imkoniyatlardan shaxsiy foydalangan holatlarida fuqarolik-huquqiy javobgarlik yuzaga kelishi mumkinligi, bunda huquqqa zidlik, ayb, zarar va sababiy bogʻliqlik kabi shartlar asosida javobgarlik masalasi yoritiladi.
Manbalar
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasining fuqarolik qonunchiligini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoyishi // URL: https://www.lex.uz/docs/-4272621;
2. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 8-noyabrdagi “Korporativ munosabatlarning huquqiy asoslarini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi PQ-415-son Qarori;
3. O‘zbekiston Respublikasining “O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik kodeksini tasdiqlash haqida”gi Qonuni loyihasi // URL: https://regulation.gov.uz/uz/d/29059 ;
4. Oʻzbekiston Respublikasi “Xo‘jalik jamiyatlarining ijro organi, kuzatuv kengashi va majoritar ishtirokchilarining mas'uliyatini oshirish to‘g‘risida” Qonuni loyihasi, 30/11/2023, ID 90058 https://regulation.gov.uz/uz/d/90058
5. O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik kodeksi // URL: https://lex.uz/docs/-22525;
6. O‘zbekiston Respublikasining “Mas’uliyati cheklangan va qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi Qonuni, O‘RQ-310-II-son 06.12.2001 // URL: https://lex.uz/docs/-22525;
7. Corporate governance and directors' liabilities: legal, economic, and sociological analyses on corporate social responsibility / ed. by K.J. Hopt, G. Teubner. Berlin, 1985. P. 295-300.
8. The Anatomy of Corporate Law / ed. by R. Kraakman, J. Armour, P. Davies et al. Oxford, 2009. P. 165-166.
9. Clark R. Corporate Law. Boston-Toronto, 1986. С. 223-225.
10. Конфликт интересов. Дедов Д.И. – М.: Wolters Kluwer Russia, 2004. –С. 1.
11. Cook v. Deeks sud qarori (1916), [1 Appeal Cases 563]
12. Bundesgerichtshof, Urteil vom 1986, veröffentlicht in: Neue Juristische Wochenschrift (NJW), S. 584.
13. Industrial Development Consultants Ltd v. Cooley, High Court (England), 1972, reported in: [1972] 1 W.L.R. 443.
14. Гражданское право: учеб. в 3 т. Т. 1 / под ред. А.П. Сергеева. С. 963; Гражданское право: учеб. в 4 т. Т. 1. Общая часть / под ред. Е.А. Суханова.
15. Жукова Ю.Д. Соотношение противоправности и вины при нарушении руководителем хозяйственного общества требований разумности и добросовестности // Гражданское право. 2014. N 1. С. 10-13.
16. Иоффе О.С. Обязательственное право. М., 1975. С. 113-128.
