АНАЛИЗ ПРИМЕНЕНИЯ КОМПЛЕКСНОГО ПОДХОДА К ОЦЕНКЕ РЕЙТИНГА И РЭНКИНГА ЗАРУБЕЖНЫХ ОЦЕНОЧНЫХ ОРГАНИЗАЦИЙ (НА ПРИМЕРЕ ОЦЕНОЧНЫХ ОРГАНИЗАЦИЙ В РОССИИ)

Авторы

  • Giyos Tashpulatov

DOI:

https://doi.org/10.47390/SPR1342V5I4Y2025N22

Ключевые слова:

оценочные организации России, рейтинг, ранжирование, методология, международные рейтинговые агентства, индикаторы, качественный рейтинговый индекс, количественный рейтинговый индекс, комплексный подход, рейтинговая шкала, анализ, международные стандарты, объективный подход, финансовое измерение.

Аннотация

В данной статье анализируются принципы, показатели, а также общий подход и методология, используемые для оценки рейтинговой деятельности оценочных организаций в России и определения рейтинга, а также оценка и ранжирование рейтингов. В статье рекомендуются методы разработки и ранжирования качественного рейтингового индекса или количественного рейтингового индекса в инструменте переходной шкалы, состоящем из набора интервальных чисел [1; 27; -n] который рассматривается как числовой аналог шкал международных рейтинговых агентств. В статье также подробно рассматриваются основные показатели, используемые при рейтинговой оценке, основные принципы методологии и их взаимодействие с международными стандартами. В статье приводится всесторонний анализ различных показателей точности и надежности рейтингов и раскрасок, а также указание на их важность, основанных на шкалах международных рейтинговых агентств. Результаты анализа направлены на разработку эффективных и объективных подходов к оценке рейтинга оценочных организаций в России.

Библиографические ссылки

1. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 1-iyuldagi “Baholash faoliyatini yanada takomillashtirish hamda past rentabelli va faoliyat yuritmayotgan davlat ishtirokidagi korxonalarni sotish mexanizmlarini soddalashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida” PQ-4381-son qarori.

2. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 24-martdagi “Davlat aktivlarini boshqarish agentligi faoliyatini samarali tashkil etish chora-tadbirlari toʻgʻrisida” PQ-101-son qarorining yoʻl xaritasida belgilangan “Baholash va rieltorlik faoliyatini takomillashtirish, bu sohadagi byurokratik toʻsiqlarni bartaraf etish” vazifasidagi 1 va 2-bandlar.

3. Синяк Н.Г. Анализ параметров и разработка методики отсенки компаний, занимающихся отсеночной деятелностю./Н.Г.Синяк, А.Н.Долгих // Вестник Полоского госуниверситета. Сер. Д. Экономические науки. – 2012. – № 6. – С. 27–34. http://elib.psu.by:8080/handle/123456789/290.

4. Дячкова Н.Ф. Сопоставление рейтинговых шкал российских и зарубежных агентств: промышленные и финансовые компании // Корпоративные финансы, 2018, №2, Том 16. НИУ «ВШE». – с.35-52.

5. Xalqaro reyting agentliklari (S&P, Fitch, Moodyʼs) metodikalari boʻyicha baholash; Rossiyadagi RAEX (RAEKS-Analitika) MCHJ reyting agentstligining metodikasi (https://raex-a.ru/ratings/appraising_potential/metodika).

6. Методика рейтинга – Осенка деловой активности отсеночных организатсий Узбекистана // Рейтинговое агентство «Аҳбор-Рейтинг» [Электрон. ресурс]. – Режим доступа: ҳттп://www.аҳбор.уз/ /др_кор_эмит_ метҳод.пҳп. – Дата доступа: 18.07.2010.

7. Garvin, D. A. “How the Balanced Scorecard Helps Organizations Manage Strategy.” Harvard Business Review, 2000, 78(6), 74-85.

8. Tirole, J. The Theory of Corporate Finance. Princeton University Press, 2006, p. 392.

9. Kobayashi, K. The Role of Technological Innovation in Corporate Rating. Singapore. World Scientific Publishing, 2011, p. 276.

10. Sato, M. Strategic Innovation and Market Positioning. Tokyo, Japan. Springer, 2014, p. 248.

11. Lipsis, G. S., va Kuznetsov, V. I. Reytinglashning moliyaviy va iqtisodiy aspektlari. M.: Infra-M., 2005, 432-bet.

12. Ilin, A. V. Reytinglashda regressiya tahlili. M.: — Yurayt, 2012, 198-bet.

13. Sivkova, N. M. Reytinglashning iqtisodiy va ijtimoiy koʻrsatkichlari. M.: Prospekt, 2014, 320-bet.

14. Шохаъзамий Ш.Ш. Трактат о смарт сифровой республике. Monografiya. -T.: Innovatsion rivojlanish nashriyot-matbaa uyi, 2020. -352 s.

15. Shohaʼzamiy Sh.Sh., Sunnatov Yu.U. Firmalar buxgalteriya balansi asosida moliyaviy-xoʻjalik faoliyatini tahlil qilishning yangicha yondashuvi.// “Xalqaro moliya va hisob” ilmiy elektron jurnali №5, 2017-y. sentyabr.-20 b.

16. Shohaʼzamiy Sh.Sh., Sunnatov Yu.U. Nomoliyaviy firmalar buxgalteriya balansi koʻrsatkichlarining tahlil usuli, meʼyorlari va optimal miqdorlarini aniqlash.// V kn.: «Пути и механизмы далнейшего развития и либерализатсии экономики в свете реализатсии Стратегии действий по пяти направлениям развития Республики Узбекистан в 2017-2021 годах»//По материалам ИХ Форума экономистов Узбекистана.// Ташкент, ИПМИ при Кабинете Министров Республики Узбекистан, 2017 г. -с.280-284.

17. Shoxaʼzamiy Sh.Sh., Sunnatov Yu.U. Firmalar moliyaviy oʻlchamiga qarab moliyaviy holati reytingi boʻyicha ularning moliyaviy top-kuchlilikdagi oʻrnini aniqlash//“Faol investitsiyalar va ijtimoiy rivojlanishning dolzarb masalalari” mavzusidagi Xalqaro ilmiy-amaliy anjuman materiallari toʻplami. 2019-yil 11-oktyabr, Z.M.Bobur nomidagi Andijon Davlat universiteti.

18. Shohaʼzamiy Sh.Sh. Mulk, qiymat va narxning nazariy asoslari. Darslik. — T.: Iqtisod-moliya, 2018. — 492 b.

19. Sunnatov Yu.U. Nomoliyaviy firmalar buxgalteriya balansi boʻyicha oʻn ikkita transformatsiyalanish koeffitsiyentining minimal va maksimal chegaraviy miqdorlarini aniqlash uslubi.// “Faol investitsiyalar va ijtimoiy rivojlanishning dolzarb masalalari” mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman materiallari, Z.M. Bobur nomidagi Andijon davlat universiteti, 2019-yil 11-oktyabr.

20. Sunnatov Yu.U. Nomoliyaviy firmalar moliyaviy holatiga baho berish uchun buxgalteriya balansi koʻrsatkichlari yordamida ifodalanuvchi transformatsiyalanish koeffitsiyentlarining etalon miqdorlarni aniqlash va ularni qoʻllash.// “Xalqaro moliya va hisob” ilmiy elektron jurnali №1, 2020-yil fevral.

21. Sunnatov Yu.U. Nomoliyaviy kompaniyalarning umumiy bahosiga qarab moliyaviy top-kuchlikdagi oʻrnini aniqlash.// “Xalqaro moliya va hisob” ilmiy elektron jurnali №4, 2020-yil avgust. -10 b.

22. Tashpulatov G.T. Oʻzbekistondagi baholovchi tashkilotlar reytingi va renkingini baholashning prinsipi va metodologiyasi. // “Moliya va Bank ishi” BMA ilmiy elektron jurnali. №5, 2020-yil oktyabr. – b.18-26. www.journal.bfa.uz.

23. Tashpulatov G.T. Baholovchi tashkilotlar reytingi va renkingini baholashning metodologiyasini takomillashtirish. Kapital bozorini rivojlantirish va xususiylashtirish sharoitida korporativ boshqaruvni takomillashtirishning dolzarb masalalari. Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya materiallari. Toshkent. Biznes va tadbirkorlik oliy maktabi. 2022-yil 29-iyun. 71-77 bet.

24. Tashpulatov G.T.l“Oʻzbekistonning xalqaro reyting va indekslardagi oʻrnini yaxshilash muammolari: nazariya, amaliyot va strategiya” mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya materiallar toʻplami. 2023-yil 17-noyabr. 230-236 b.

25. Tashpulatov G.T. Yangi Oʻzbekiston taraqqiyoti siyosatida baholovchi tashkilotlar reytingini baholash va reytingini aniqlashning kompleks

yodashuvi zarurati. Moliya-kredit tizimini strategic rivojlantirishning muammolari va ustuvor yoʻnalishlari mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyasi 2024-yil 25-aprel materiallari toʼplami. 91-95 b.

26. Tashpulatov G.T. Oʻzbekistondagi baholovchi tashkilotlar reytingi va renkingini baholashda kompleks yondashuvning qoʻllanilishi tahlili. “Aktuar moliya va buxgalteriya hisobi” ilmiy jurnali 2024, 4(04), b. 513-522.

Загрузки

Прислана

2025-04-17

Опубликован

2025-04-17

Как цитировать

Tashpulatov, G. (2025). АНАЛИЗ ПРИМЕНЕНИЯ КОМПЛЕКСНОГО ПОДХОДА К ОЦЕНКЕ РЕЙТИНГА И РЭНКИНГА ЗАРУБЕЖНЫХ ОЦЕНОЧНЫХ ОРГАНИЗАЦИЙ (НА ПРИМЕРЕ ОЦЕНОЧНЫХ ОРГАНИЗАЦИЙ В РОССИИ). Ижтимоий-гуманитар фанларнинг долзарб муаммолари Актуальные проблемы социально-гуманитарных наук Actual Problems of Humanities and Social Sciences., 5(4), 146–159. https://doi.org/10.47390/SPR1342V5I4Y2025N22