O‘ZBEKISTON AHOLISINING ROSSIYA FEDERATSIYASIDA MEHNAT MUHOJIRLIGI TARIXI

Islombek Abduxamidov

doi:10.47390/SPR1342V4I7Y2024N01

Mualliflar

Islombek Abduxamidov

DOI:

https://doi.org/10.47390/SPR1342V4I7Y2024N01

Kalit so'zlar:

migratsiya, mehnat muhojiri, norasmiy mehnat muhojirligi, fuqaro, odam savdosi.

Annotatsiya

Maqolada o‘zbekistonliklar xususan, Farg‘ona vodiysi viloyatlari aholisining Rossiya Federatsiyasidagi mehnat muhojirligi tarixi turli adabiyotlar, davriy matbuot nashrlari shuningdek, Kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vazirligi huzuridagi Tashqi mehnat migratsiyasi agentligining idoraviy arxivi materiallari asosida tahlil qilingan. Shuningdek, Rossiya Federatsiyasidagi o‘zbekistonlik mehnat muhojirlarining tashkiliy-huquqiy masalalarini o‘z vaqtida yo‘lga qo‘yilmasligi natijasida migratsiyaning salbiy oqibatlari paydo bo‘lganligi yoritib o‘tilgan.

Foydalanilgan adabiyotlar

“O‘zbekiston va Rossiya Federatsiyasi hukumatlari o‘rtasidagi “Rossiya Federatsiyasi hududida vaqtinchalik mehnat faoliyatini amalga oshirish uchun O‘zbekiston Respublikasi fuqarolarini tashkiliy asosda qabul qilish va jalb etish to‘g‘risida” hamda “O‘zbekiston Respublikasi hukumati bilan Rossiya Federatsiyasi hukumati o‘rtasida migratsiya sohasida vakolatli organlarning vakolatxonalarini o‘zaro ta’sis etish to‘g‘risida”gi Bitim. 2017-yil 5-aprel. Elektron manbaa: https://lex.uz/docs/3475789, https://lex.uz/docs/3262692 (Murojaat vaqti: 2023-yil 25-sentyabr).

Alisher Qodirov: «O‘zini hurmat qilgan odam 50 dollarni iqtisod qilish uchun yonib ketishi aniq bo‘lib turgan avtobusga o‘tirib, 50 daraja sovuqda yo‘lga chiqmaydi» Elektron manbaa: https://kun.uz/news/2019/12/14/alisher-qodirov-ozini-hurmat-qilgan-odam-50-dollarni-iqtisod-qilish-uchun (Murojaat vaqti: 2023-yil 23-iyun).

Farg‘ona viloyati ichki ishlar boshqarmasi tomonidan berilgan ma’lumot, 2022-yil.

Fojiali halok bo‘lganlarning to‘ldirilgan ro‘yxati e’lon qilindi. Elektron manbaa: https://archive.qalampir.uz/news/fojiali-xalok-bolganlarning-toldirilgan-royxati-elon-qilindi-15905 (Murojaat vaqti: 2023-yil 13-may).

MDH davlatlari o‘rtasida 15.04.1994 yildagi “Mehnat migratsiyasi va mehnatkash-migrantlarni ijtimoiy himoya qilish sohasida hamkorlik to‘g‘risida”gi Bitim. Elektron manbaa: https://lex.uz/docs/2738231 (Murojaat vaqti: 2023-yil 15-iyun).

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 23.01.2018 yildagi “Yo‘lovchi avtotransportida favqulodda vaziyatlar profilaktikasi va ularning oldini olish, shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi davlat chegarasidan tashqariga chiqadigan fuqarolar xavfsizligini ta’minlashga doir shoshilinch chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi 42-son qarori. Elektron manbaa: https://lex.uz/uz/docs/3519160?ONDATE=12.03.2021%2000 (Murojaat vaqti: 2022-yil 15-mart).

Prezident halok bo‘lganlarning oilalariga kompensatsiya ajratish to‘g‘risida topshiriq berdi. Elektron manbaa: https://www.president.uz/uz/1442 (Murojaat vaqti: 2023-yil 23-iyun).

Rossiya Federatsiyasi statistika xizmatining rasmiy sayti ma’lumotlari. Elektron manbaa: https://rosstat.gov.ru/compendium/document/13283 (Murojaat vaqti: 2023-yil 15-yanvar)

Rossiyadagi migrantlar ko‘rsatkichida o‘zbekistonliklar ulushi. Elektron manba: https://www.uzanalytics. com/jamiyat/6883/ (Murojaat vaqti: 2022-yil 12-aprel).

Sadykov M. Uzbekistan Sees Spike in Labor Migrant Remittances. Elektron manba: https://eurasianet.org/ uzbekistan-sees-spike-in-labor-migrant-remittances (Murojaat vaqti: 2023-yil 10-mart).

TMMA JA. Agentlikning 2005-yil hisobot hujjatlari.

TMMA JA. Agentlikning 2007-yil hisobot hujjatlari.

TMMA JA. Agentlikning 2009-yil hisobot hujjatlari.

TMMA JA. Agentlikning 2013-yil hisobot hujjatlari.

TMMA JA. Agentlikning 2015-2016-yillar hisobot hujjatlari.

TMMA JA. Agentlikning 2020-yil 9 oylik hisobot hujjatlari.

TMMA JA. Agentlikning 2021-yil hisobot hujjatlari.

TMMAning Yig‘ma-tahlil boshqarmasitomonidan berilgan ma’lumot, 2022-yil.

TMMAning Yig‘ma-tahlil boshqarmasitomonidan berilgan ma’lumot, 2023-yil.

United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2012). International Migration Report, 2011. – P. 26.

Икромов Д.З. Международная миграция из стран Центральной Азии в Россию: оценка влияния на социально-экономическое развитие. Монография. – Душанбе: ЭР-Граф. – 2019. – С. 113.

Ишанходжаев С. Ўзбекистоннинг меҳнат миграциясини тартибга солишга оид икки ҳамда кўп томонлама ҳамкорлиги // Юрист ахборотномаси. – 2018. – № 3. – Б. 66.

Қодиров Р. Одам савдоси – умумжаҳон миқёсидаги муаммо / Халқ сўзи. 17-октябр, 2008-йил.

Мармонтова Т. Трудовая миграция из Кыргызстана и Узбекистана: анализ влияния на ситуацию в рамках ЕАЭС. Электрон манба: https://nicrus.ru/analytics/trudovaya-migraziya-iz-kyrgyzstana-i-uzbekistana/ (Мурожаат вақти: 2022-йил 12-апрел).

О сотрудничестве государств-участников Содружества Независимых Государств в борьбе с незаконной миграцией, 1998 г. Электрон манбаа: https://base.spinform.ru/show_doc.fwx?rgn=4726 (Мурожаат вақти: 2023-йил 15-июн).

Общий страновой анализ ООН: Узбекистан. Страновая Команда ООН Узбекистан. 2019-2020. – С. 24.

Официальный визит И.Каримова в Россию: новый этап стратегического партнерства. Электрон манба: https://cis.minsk.by/news/6267/oficialnyj-vizit-ikarimova-v-rossiu-novyj-etap-strategiceskogo-partnerstva (Мурожаат вақти: 2022-йил 12-апрел).

Расулова Д.В. Бозор муносабатлари тизимида ишчи кучи миграциясининг назарий-услубий асосларини такомиллаштириш: и.ф.д. дисс. – Тошкент, 2010. – Б. 154-155.

Рязанцев С. Роль трудовой миграции в развитии экономики Российской Федерации. Экономической и социальной комиссии для Азии и Тихого океана. 2016. – С. 11.

Трудовая миграция на постсоветском пространстве: плюсы и минусы. Взгляд изнутри. Электрон манбаа: https://carnegieendowment.org/2013/06/26/ru-event-4172 (Мурожаат вақти: 2023-йил 10-апрел).

Узбекистан Гендерная оценка по стране. Азиатский банк развития, 2014. – С. 19.

Уязвимость мигрантов и потребности интеграции в Центральной Азии: Основные причины и социальноэкономические последствия возвратной миграции. Региональная полевая оценка в Центральной Азии 2016. Астана, 2016. – С. 53.

Islombek, A. (2023). Analysis of Money Transfers of Labor Migrants (In the Case of Central Asian Countries). Central Asian Journal of Social Sciences and History, 4(6), 151-157.

Abdukhamidov, I. (2024). Organizational and Legal Basis of External Labor Migration in Uzbekistan (1991-2016 Years). Journal of Intellectual Property and Human Rights, 3(2), 10-16.